Nuôi trùn quế bằng phân heo là một mô hình nông nghiệp bền vững, vừa giúp xử lý chất thải chăn nuôi hiệu quả, vừa tạo ra nguồn phân bón hữu cơ chất lượng cao và nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho gia súc, gia cầm hoặc thủy sản. Dưới đây là mô hình cụ thể:
1. Chuẩn bị vật liệu và dụng cụ
- Chuồng trại: Chuồng trùn cần được xây ở nơi cao ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và mưa. Có thể sử dụng bạt, mái che hoặc chuồng xây bằng gạch.
- Phân heo: Phân cần được ủ hoai trước khi cho trùn ăn để tránh nhiệt và mùi gây hại. Nếu có thể, nên phối trộn với rơm, mùn cưa hoặc vỏ trấu để tạo độ xốp.
- Giống trùn quế: Chọn trùn khỏe, năng suất cao từ các nguồn uy tín.
- Dụng cụ: Cuốc, xẻng, xô chứa phân, bình tưới nước.
2. Quy trình nuôi trùn quế
Bước 1: Xử lý phân heo
- Phân heo thô thường chứa nhiều tạp chất và mầm bệnh, vì vậy cần được xử lý bằng cách ủ nóng (ủ hoai).
- Công thức ủ: Trộn phân heo với phụ liệu (mùn cưa, rơm) theo tỷ lệ 7:3, thêm nước để độ ẩm khoảng 50-60%, sau đó ủ trong vòng 7-10 ngày.
Bước 2: Chuẩn bị luống nuôi trùn
- Kích thước luống: Rộng 1-1,2m, cao 0,3-0,4m, dài tùy diện tích.
- Lót nền: Sử dụng lớp rơm, trấu hoặc mùn cưa để tạo nền cho trùn, giúp giữ ẩm và thoát nước tốt.
Bước 3: Thả giống trùn
- Lượng giống: 1-2kg trùn quế/m².
- Phủ một lớp phân đã ủ lên trên (2-3cm) để trùn thích nghi.
Bước 4: Chăm sóc trùn
- Cho ăn: Định kỳ 2-3 ngày/lần, cho thêm một lớp phân mỏng (2-3cm). Không cho ăn quá nhiều để tránh phân thừa sinh nhiệt.
- Tưới nước: Giữ độ ẩm luống nuôi ở mức 50-70%. Tưới nước sạch vào sáng sớm hoặc chiều mát.
- Kiểm tra: Thường xuyên quan sát để phát hiện sớm các vấn đề như quá nóng, quá khô, hoặc dịch bệnh.
3. Thu hoạch và ứng dụng
Thu hoạch
- Sau 45-60 ngày nuôi, trùn sinh khối đạt năng suất cao, có thể thu hoạch:
- Phân trùn (mùn trùn): Lớp phân trùn xốp, giàu dinh dưỡng.
- Trùn quế: Làm thức ăn chăn nuôi hoặc nhân giống.
Ứng dụng
- Phân trùn quế: Sử dụng làm phân bón hữu cơ cho cây trồng, cải tạo đất và nâng cao năng suất.
- Trùn quế: Làm thức ăn cho cá, gà, vịt, heo hoặc bán thương mại.
4. Lợi ích của mô hình
- Giảm ô nhiễm môi trường: Xử lý phân heo hiệu quả, giảm khí thải và mùi hôi.
- Tăng thu nhập: Tận dụng chất thải chăn nuôi để sản xuất phân bón và trùn thương phẩm.
- Thân thiện với môi trường: Góp phần phát triển nền nông nghiệp hữu cơ và bền vững.
